Bu derginin içeriği Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı kapsamında lisanslanmıştır.
AMAÇ: Bağırsak stoması, birey için çeşitli günlük yaşam ile ilgili zorlukların yanında cinsel yaşamda sorunlara neden olan büyük bir etkiye sahiptir. Bu sistematik çalışmanın amacı, stomalı bireylerin cinsel yaşam sorunlarını belirlemektir.
GEREÇ ve YÖNTEMLER: 2000–2020 yılları arasında yayınlanan makaleleri içeren PubMed (MEDLINE), CINAHL, Cochrane Library, PsycINFO, Google schoolar veri tabanlarının aramalarına dayalı olarak sistematik bir inceleme yapılmıştır. Çalışma için, kolostomi ve ileostomi cerrahisi geçiren yetişkin hastalar ile cinsel yaşama spesifik ölçekler kullanılarak yapılan orijinal bir çalışmanın verilerini bildiren makaleler, dahil edilme kriterleri olarak belirlenmiştir.
BULGULAR: Belirlenen 1977 makaleden yedi tanımlayıcı, bir prospektif, iki deneysel yönteme sahip toplam 10 makale çalışmaya dahil edilmiştir. Bağırsak stomalı hastalarda stomanın cinsel yaşama olan etkisini ölçmek için cinsel yaşama spesifik altı farklı ölçek (Golombok-Rust Cinsel Doyum Ölçeği, Kadın Cinsel İşlev Endeksi, Uluslararası Erektil İşlev Endeksi, Arizona Cinsel Yaşantılar Ölçegi, Rektal Kanser Kadın Cinselliği Skoru, Cinsel Vajinal Değişiklikler Anketi) kullanılmıştır. Hastaların cinsel yaşam sorunları yaşadıkları ve erkeklerin kadınlara göre ostomi varlığından cinsel yaşamlarının daha fazla etkilediği bulunmuştur. Her iki cinsiyet için cinsellikten kaçınma, cinsel sıklıkta azalma, cinsel ilişkiyi tamamlayamama, orgazm sorunları gibi sorunlar ortak yaşanırken, kadınlarda cinsel ilişki sırasında ağrı, erkeklerde ereksiyon sorunlarının cinsiyete spesifik sorunlar olduğu belirlenmiştir. Hemşirelik müdahalesinin hastaların cinsel yaşamlarına yeniden başlamada ve cinsel sorunlarında çözüme ulaşma da etkili olduğu saptanmıştır.
SONUÇ: Bağırsak stoması, cinsel yaşamı olumsuz etkilemektedir. Bu sistematik çalışma, hastaların stoma ile ilgili cinsel yaşam sorunlarına ve cinsel yaşamlarına adaptasyonlarına destek olabilecek hemşirelik müdahalesi çalışmalarının olumlu etkisine rağmen, sınırlı sayıdaki literatüre dikkat çekmektedir. Hastaların gereksinimleri doğrultusunda daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.
OBJECTIVE: Intestinal stoma has a great impact on the individual, causing problems in sexual life as well as various daily life-related difficulties. The purpose of this systematic review is to determine the sexual life problems of individuals with stoma.
MATRERIAL and METHODS: A systematic review was carried out based on the searches of PubMed (MEDLINE), CINAHL, Cochrane Library, PsycINFO, Google Schoolar databases including the articles published between 2000–2020. For the study, articles reporting data from an original study conducted using adult patients undergoing colostomy and ileostomy surgery and sexual life-specific scales were identified as inclusion criteria.
RESULTS: A total of 10 articles with 7 descriptive, 1 prospective and 2 experimental methods among the determined 1977 articles were included in the study. 6 different scales specific to sexual life to measure the effect of stoma on sexual life in patients with intestinal stoma (Golombok-Rust Sexual Satisfaction Scale, Female Sexual Function Index, International Erectile Function Index, Arizona Sexual Experiences Scale, Rectal Cancer Female Sexuality Score, Sexual Vaginal Changes Questionnaire) used. It has been found that the patients have sexual life problems and that the presence of ostomy affects their sex lives more than women. While problems such as avoidance of sexuality, decrease in sexual frequency, inability to complete sexual intercourse, orgasm problems were common for both sexes, it was determined that pain during sexual intercourse in women and erection problems in men were gender-specific problems. It has been determined that the nursing intervention is effective in restarting the sexual life of the patients and reaching a solution in their sexual problems.
CONCLUSION: Intestinal stoma negatively affects sexual life. This systematic review draws attention to the limited number of literature, despite the positive impact of nursing intervention studies that may support patients’ sexual life problems related to stoma and their adaptation to their sexual life. More research is required in line with the needs of patients.