İnfertil kadınlara yönelik cinsel danışmanlık programında BETTER modeli’nin kullanımı

İnfertilite yaşamı tehdit eden bir sağlık sorunu olmamasına rağmen bireyi/çifti çok yönlü etkileyen karmaşık bir durumdur. Giderek artan sıklıkta, fiziksel, ruhsal sosyal, ekonomik ve kültürel yönleri ile bireyin/ çiftin zorlanmasına neden olan bir yaşam krizidir. İnfertilite tedavi süreci birey/çiftin cinsel yaşamını olumsuz etkilemektedir. Zamanlanmış koitus ve amacın gebelik olması en önemli olumsuzluk nedenleri arasındadır. İnfertil çift, cinsel sorunlarını genellikle göz ardı etmekte infertilite tedavisine öncelik vermektedir. Cinsel işlev bozukluğu (CİB) tek başına infertilite nedeni de olabilir. İnfertilite tanı ve tedavi süreci CİB için önemli bir risk faktörüdür. Hemşirelik rollerinin içerisinde danışmanlık hizmeti infertilite alanında da büyük öneme sahiptir. Birey/çiftin, infertiliteye ilişkin yaşadığı sorunları ifade edebilmesi eşlerin birbirlerini desteklemesi ve baş etme mekanizmalarını kullanabilmesi infertilite tanı ve tedavi sürecinde verilebilecek danışmanlık hizmeti ile mümkündür. Cinsel danışmanlık konusunda hemşireler genellikle kendilerini yetersiz hissetmekte ve cinsel öykü almaktan kaçınmaktadır. Cinsel yaşamın sorgulanması zor olmasına karşın, etkin soru sorma, sessizliği kullanma, etkin dinleme yansıtma, özetleme gibi tekniklerin kullanımı ilişkin birçok model (KAPLAN modeli, BETTER modeli, P-Lİ-SS-İT modeli, ALARM cinsel yanıt modeli vb.) geliştirilmiştir. Cinsel yaşamın sorgulanmasında kullanılan modeller ile hemşirelerin sunduğu cinsel danışmanlık hizmetlerinin kalitesini ve etkinliğini artmasına yardımcı olmaktadır. Danışmanlık hizmetlerinin birey/çiftlerin cinsel yaşam kalitesinin artırılmasında ve CİB’nun önlenmesinde ve tedavide başarı elde edilebilmesi açısından büyük önem taşımaktadır. Bu makalede; infertil kadınlara yönelik BETTER Modeli doğrultusunda geliştirilen cinsel danışmanlık programının kullanımı anlatılmaktadır.

The use of the BETTER model in a sexual counseling program for infertile women

Although infertility is not a life-threatening health problem, it is a complex condition affecting the individual/couple in various ways. Infertility is an increasingly common life crisis causing individuals/ couples to be challenged in physical, psychological, social, economic and cultural aspects. Infertility treatment process affects the sexual life of the individual/couple negatively. Timed coitus and aimed pregnancy are among the most important causes of negativity. Infertile couple usually ignores their sexual problems and give priority to infertility treatment. Sexual dysfunction (SD) alone may also be the cause of infertility. Diagnosis and treatment of infertility is an important risk factor for SD. Among nursing roles, counselling is also of great importance in the field of infertility. Counselling services that can be provided during the diagnosis and treatment of infertility makes it possible for the individual/ couple to express their problems related to infertility, to support each other, and to use coping mechanisms. Nurses often feel inadequate in sexual counselling and avoid receiving patient sexual history. Although it is difficult to question sexual life, many models (KAPLAN model, BETTER model, P-LI-SS-IT model, ALARM sexuality model etc.) have been developed regarding the use of techniques such as effective questioning, using silence, effective listening and reflecting, and summarizing. Models used in questioning sexual life help to increase the quality and effectiveness of sexual counselling services offered by nurses. Counselling services are significant in terms of improving the quality of life of individuals/couples and in achieving success in prevention and treatment of SD. The aim of the study is to explain the implementation of the sexual counselling program developed in line with the BETTER Model for infertile women.